Centrum doradztwa
COVID-19 i przerwy w działalności gospodarczej – wyrok Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy wydał 15 Stycznia 2021 r. wyrok w sprawie ubezpieczeń od przymusowych przerw w działalności gospodarczej. Treść tego orzeczenia jest korzystna dla posiadaczy polis i oznacza, że właściciele małych przedsiębiorstw mają obecnie większe szanse na skuteczne dochodzenie kwot ze swoich ubezpieczeń.
Może być to świetna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy w wyniku dużych strat stoją na krawędzi upadku ich biznesu.
Czego dotyczyła ta sprawa?
Ze względu na pandemię oraz kolejne sukcesywnie wprowadzane przez rząd restrykcje, wiele firm musiało zamknąć interes i wstrzymać swoją działalność. Naturalną konsekwencją była utrata dochodów i rosnące straty finansowe.
Niektórzy właściciele biznesów zwrócili się w rezultacie w stronę swoich polis ubezpieczeniowych. Wielu ubezpieczycieli odmówiło jednak wypłaty odszkodowań tłumacząc, że tylko niektóre specjalistyczne polisy pokrywają straty poniesione w wyniku tej bezprecedensowej pandemii koronawirusa, z którą mamy do czynienia.
Oczywiście niewiele polis wykupionych przed tym pandemicznym „trzęsieniem ziemi” zawierało specjalistyczne klauzule, które spełniłyby wymogi stawiane przez towarzystwa ubezpieczeniowe. W końcu kto mógł przewidzieć pojawienie się COVID-19 i ogrom jego wpływu na świat? Co prawda niektóre polisy zawierały klauzule dotyczące ubezpieczeń od strat poniesionych na skutek obecności chorób zakaźnych, odcinania dostępu do obiektów w celach prewencyjnych, czy ograniczeń wprowadzanych przez organy administracji publicznej. Niestety nawet w tych przypadkach towarzystwa ubezpieczeniowe kwestionowały zakres swoich zobowiązań wobec ubezpieczonych argumentując, że polisy nie obowiązują w obecnych okolicznościach pandemii COVID-19, a nawet jeśli to nie mają one środków na pokrycie wszystkich strat powstałych w wyniku pandemii.
W świetle tych wątpliwości i całej sytuacji, Komisja Nadzoru Finansowego (ang. Financial Conduct Authority FCA) wniosła sprawę testową do Sądu. Ich celem było wyjaśnienie kwestii związanych z klauzulami w polisach ubezpieczeniowych i COVID-19. FCA wybrała przykładowe 21 różnych polis stosowanych przez 8 ubezpieczycieli i próbowała skierować uwagę Sądu na argumenty właścicieli polis.
We wrześniu ubiegłego roku Wysoki Trybunał (ang. High Court) podjął pewne decyzje wyjaśniając w większości przypadków dotychczasowe wątpliwości. Część kwestii pozostała jednak nierozwiązana. Właśnie z tego powodu FCA oraz towarzystwa ubezpieczeniowe zwróciły się do Sądu Najwyższego o dalsze wyjaśnienia poprzez wniesienie apelacji.
Wyrok Sądu Najwyższego
Ku zadowoleniu właścicieli polis, Sąd Najwyższy oddalił wnioski o apelację wniesione przez ubezpieczycieli, uwzględniając jednocześnie wszystkie cztery wniesione przez FCA.
Co ważne dla przedsiębiorców, FCA argumentowała, że klauzule obejmujące “choroby” oraz “ograniczenia dostępu” powinny chronić ubezpieczonych, którzy w wyniku pandemii koronawirusa ponieśli straty finansowe. Wysoki Trybunał zgodził się z tym stwierdzeniem w swoim wyroku z września 2020 r. Towarzystwa ubezpieczeniowe próbowały odwołać się m.in. od decyzji w tej kwestii, ale był to jeden z ich wniosków, które Sąd Najwyższy zdecydował się oddalić.
Kolejną kwestią rozstrzygniętą w Sądzie Najwyższym był zakres ochrony oferowanej przez klauzule dot. „ograniczonego dostępu”. Zdecydowano, że fakt istnienia rozporządzenia zmuszającego przedsiębiorców do zawieszania działalności gospodarczej nie jest warunkiem koniecznym do bycia objętym ochroną przez taką klauzulę. Postanowiono również, że pozytywnie rozpatrzone mogą być roszczenia wysunięte nie tylko w związku z całkowitym, ale również częściowym zamknięciem lokalu lub obiektu, na którego terenie prowadzona jest działalność gospodarcza. Oznacza to oczywiście, że w przyszłości zobaczymy więcej spraw tego typu rozstrzygniętych na korzyść właścicieli polis.
Wyrok ten dał nam wyjaśnienia, na które od dłuższego czasu czekali nie tylko właściciele polis, ale również ubezpieczyciele. Rob Benson z Grant Thornton UK LLP stwierdził, że „Mimo że wyrok ten nakłada na niektórych ubezpieczycieli dodatkowe obciążenia finansowe, klarowność jaką uzyskaliśmy w momencie zakończenia procesu odwoławczego pozwala zarówno firmom jak i ich klientom na opracowanie konkretnych planów działania.”
Kancelaria Herbert Smith Freehills, która działała w imieniu FCA, opublikowała szczegółowe podsumowanie wyroku Sądu Najwyższego. Wyjaśnili, że: „…, a co najważniejsze, ustalenia na temat związku przyczynowo skutkowego oznaczają, że ubezpieczycielom będzie bardzo ciężko odmówić wypłaty ubezpieczenia, lub w jakikolwiek inny sposób obniżyć odszkodowanie należne właścicielowi polisy, tylko na podstawie tego, że do strat, które normalnie byłyby pokryte przez ubezpieczenie, doszłoby tak czy owak i byłyby one spowodowane przez czynniki nieobjęte polisą, których przyczyną jest pandemia COVID-19. Będzie to miało znaczny i dostrzegalny wpływ na odszkodowania otrzymywane przez właścicieli polis.”
To świetna wiadomość dla przedsiębiorców.
Co to oznacza dla Ciebie?
Decyzja Sądu Najwyższego oznacza, że wiele małych firm otrzyma wypłaty ubezpieczenia za straty poniesione w wyniku pandemii koronawirusa. To orzeczenie w znacznym stopniu pomoże tym firmom, które do tej pory martwiły się o swoją przyszłość i miejmy nadzieję, że pozwoli im na kontynowanie swojej działalności handlowej po zniesieniu obecnego lockdownu i wszelkich innych ograniczeń nałożonych na przedsiębiorców w związku z COVID-19 w przyszłości.
FCA stwierdziło, że „Orzeczenie kładzie kres argumentom prawnym ubezpieczycieli w kontekście 14 rodzajów polis używanych przez 6 różnych ubezpieczycieli oraz znacznej części polis podobnych do nich, które możemy znaleźć na całym rynku, co doprowadzi do zwiększenia ilości roszczeń rozstrzyganych na korzyść ubezpieczonych.”
Wiele firm będzie bardzo zadowolonych tym, że Sąd Najwyższy stanął po ich stronie. Należy jednak zawsze pamiętać, że każda z polis będzie rozpatrywana indywidualnie, a jej treść oceniona w oparciu o decyzję Sadu Najwyższego. Zamiarem FCA jest podjęcie ścisłej współpracy z ubezpieczycielami w celu upewnienia się, że każda z polis ubezpieczeniowych zostanie szczegółowo przeanalizowana, a decyzje, co do tego czy odszkodowanie powinno zostać wypłacone, będą podejmowane sprawnie. Jeśli chcemy liczyć na opłacenie ubezpieczeń, to roszczenia należy wysuwać jak najszybciej. W niektórych przypadkach zobaczymy wypłaty w postaci płatności okresowych.
Niemniej jednak będzie to oznaczać, że więcej roszczeń wysuwanych przez ubezpieczonych zakończy się dla nich pomyślnie, a kwoty wypłacane w ramach tych ubezpieczeń powinny być wyższe. Celem jest również ułatwienie towarzystwom ubezpieczeniowym i właścicielom polis rozwiązywania ich sporów, aby proces wypłacania odszkodowań był szybsze i efektywniejszy.
Potencjalnym problemem w najbliższej przyszłości jest szybkość, z jaką ubezpieczyciele będą teraz zajmować się każdym z roszczeń. Mimo że od towarzystw ubezpieczeniowych oczekuje się sprawnej komunikacji z właścicielami polis i szybkiego wypłacania należnych kwot, to ocenianie każdej polisy w oparciu o decyzję Sądu Najwyższego może zajmować trochę czasu.
Sheldon Mills z FCA powiedział, że “Zamierzamy współpracować z ubezpieczycielami, aby upewnić się, że będą sprawnie spłacali te roszczenia ubezpieczonych, w przypadku których ubezpieczenie zostanie uznane za należne na podstawie decyzji Sądu Najwyższego, dokonując płatności okresowych gdzie będzie to możliwe”.
Jeśli prowadzisz firmę i potrzebujesz pomocy w dochodzeniu roszczenia lub szukasz porady dotyczącej potencjalnego wysunięcia roszczenia, nie wahaj się i skontaktuj się z naszą kancelarią.
Nasi prawnicy specjalizujący się we wspieraniu przedsiębiorców są tutaj, aby pomóc Ci w poradzeniu sobie z wpływem COVID-19 na Twoją działalność gospodarczą. Skontaktuj się z nami jeśli chcesz żebyśmy pomogli Ci w czymkolwiek związanym z prowadzoną przez Ciebie firmą.
Kontakt
Jeśli potrzebujesz pomocy lub chciałbyś uzyskać więcej informacji na ten temat, skontaktuj się z jednym z prawników z naszego zespołu biznesowego pod numerem 0330 107 0109 lub drogą mailową na business@imd.co.uk
Powyższy artykuł zawiera jedynie ogólne informacje i nie stanowi profesjonalnej lub prawnej porady. Prosimy również mieć na uwadze, że prawo mogło ulec zmianie od czasu jego publikacji.