Centrum Doradztwa

Podział emerytury przy rozwodzie

Wysłane przez:
Opublikowany w: Prawo rodzinne, Sprawy rozwodowe
Opublikowano w dniu: 10/10/2022

Wg najnowszych badań firmy ubezpieczeniowej Legal and General aż 70% rozwodzących się par nie dzieli się swoją emeryturą. Powoduje to, że w szczególności kobiety narażone są na większe ryzyko posiadania zbyt małej ilości pieniędzy na emeryturze.

Badanie 1000. osób, które rozwiodły się po 2000 roku przeprowadzone przez magazyn „Which?” wykazało, że około 20% z nich nie pomyślało nawet o podziale oszczędności emerytalnych przy rozwiązywaniu kwestii finansowych w trakcie rozwodu. Oszczędności emerytalne to jedno z bardziej wartościowych aktywów, wartych nieraz więcej niż tak upragniony przez wszystkich byłydom rodzinny.. Wielu niechętnie dzieli się koszykiem emerytalnym z byłym małżonkiem, co zostało potwierdzone w badaniu magazynu „Which?”. Wśród badanych osób 22% stwierdziło, że nie chce podzielić swoich oszczędności emerytalnych przy rozwodzie.

W przypadku wielu kobiet, ich własna emerytura najprawdopodobniej nigdy nie osiągnie wysokości emerytury współmałżonka. Kobiety zwykle zajmują się dziećmi i domem oraz zarabiają mniej w ciągu swojego wieku produkcyjnego, a to oznacza, że ich emerytury rzadko kiedy przewyższają emerytury mężczyzn. W ujęciu realnym, kobiety średnio mają mniej niż połowę emerytury mężczyzn, będących w tym samym wieku.

Od 2000 roku podczas rozwodu można złożyć wniosek o wydanie nakazu dzielenia się emeryturą. Nakazy te zaprojektowano w celu bardziej sprawiedliwego podziału majątku po separacji stron. Jednakże wiele par przechodzących przez rozwód nie zdaje sobie sprawy z tej możliwości, ani nawet z tego, że emerytura wchodzi w skład majątku małżeńskiego, który można podzielić przy rozwodzie. Ekspert emerytalny to osoba, która najlepiej wie jak wyliczyć rzeczywistą wartość określonych świadczeń emerytalnych. Programy o które najbardziej warto walczyć to programy emerytalne, w których wartość świadczeń emerytalnych jest wysoka lub wyliczona na podstawie ostatniego pełnego wynagrodzenia.

Często zdarza się, że jeden z małżonków albo nie zna wartości oszczędności emerytalnych partnera, albo nawet nie wie, że ten go posiada. W trakcie rozwodu małżonek musi ujawnić prawnikowi partnera oraz sądowi tzw. „skapitalizowaną wartość oszczędności emerytalnych”” [w oryg. cash equivalent transfer value – CEVT]. Jednakże taka wartość zwykle pomija inne świadczenia przypominające ubezpieczenie na życie, więc rzeczywista wartość oszczędności emerytalnych może być dużo większa.

Bez pomocy prawnej, może okazać się, że jeden z partnerów wychodzi ze sprawy nie wiedząc, że stracił. Co najmniej 1/3 rozwodzących się par nie korzysta z pomocy specjalistów przy rozwiązywaniu spraw finansowych.

Emerytura może zostać podzielona na 3 sposoby:

1. Podział oszczędności emerytalnych

W tej sytuacji oszczędności emerytalne dzielone są natychmiast po rozwodzie. Oznacza to,  że druga strona natychmiast otrzymuje swój udział w oszczędnościach emerytalnych  współmałżonka. Kwota ta jest określana jako procent wartości oszczędności, które podlegają podziałowi. Na przykład, jeżeli wartość oszczędności wynosi 150 000 funtów, to 50 %  wynosi 75 000 funtów. Ostateczna wartość  jest wyliczana dzień przed wejściem w życie nakazu podziału oszczędności.

2. Offset emerytalny

W tej sytuacji offsetuje się wartość oszczędności emerytalnych od wartości innych aktywów majątku małżeńskiego o podobnej wartości. Na przykład jeden z małżonków może zatrzymać swoje oszczędności emerytalne w całości, ale w zamian,  współmałżonek zatrzymuje były dom rodzinny. Ten sposób działa szczególnie dobrze wtedy, kiedy różne aktywa mają podobną wartość.

W tym przypadku może okazać się, że małżonek, który nie wypracował swoich oszczędności emerytalnych nie będzie mieć emerytury, dlatego kluczowe jest uzyskanie dobrej porady emerytalnej.

3. Przeznaczenie części przyszłych wypłat emerytury na byłego małżonka

W tym wypadku małżonek nie otrzymuje pieniędzy natychmiast, ale otrzymuje część z emerytury wypłacanej partnerowi, kiedy ten już zacznie ją otrzymywać. Sąd nakazuje wówczas funduszowi emerytalnemu wypłacanie pieniędzy byłemu małżonkowi.

To rozwiązanie ma kilka problemów. Jeśli małżonek posiadający oszczędności emerytalne z „określonym świadczeniem” umrze przed byłym małżonkiem, istnieje duża szansa na to, że ten drugi nie otrzyma żadnych pieniędzy. Dodatkowo, jeśli przejdzie on wcześnie na emeryturę o „określonym świadczeniu”, wypłacana emerytura będzie niższa, co zaś znaczy, że były małżonek otrzyma mniej niż wcześniej się spodziewał. Co ważne, emerytura o określonym świadczeniu jest łatwiejsza w obsłudze.

Warto wspomnieć, że przy nakazie o przeznaczeniu części przyszłych wypłat emerytalnych, rozwód zupełny jest niemożliwy, ponieważ między stronami wciąż istnieje pewna zależność..

Emerytura państwowa nie podlega podziałowi.. Osoby osiągające wiek emerytalny po 2016 roku nie mogą już więcej używać składek ubezpieczenia społecznego swojego byłego małżonka w celu zwiększenia wypłacanej emerytury. Każdy, kto otrzymuje wypłatę emerytury państwowej lub osiągnie wiek emerytalny po 6 kwietnia 2016 roku otrzyma tzw. „nową” emeryturę państwową.

Niedawno wprowadzona zmiana w prawie rozwodowym, tj. „rozwód bez orzekania o winie” spowoduje, że jeszcze mniej par niż do tej pory starać się będzie o porady prawne, co w konsekwencji spowoduje, że nie będą znali swoich uprawnień w kwestii dzielenia się emeryturą ze współmałżonkiem. Dla wielu kobiet jest to finansowa bomba z opóźnionym zapłonem.

Skontaktuj się naszymi prawnikami od międzynarodowego prawa rozwodowego działającymi w Manchester, Londynie i Birmingham.

Nasi specjaliści od międzynarodowego prawa rozwodowego pomogą Ci na każdym etapie – możemy udzielić Ci porad w każdej sprawie związanej z rozwodem i emeryturą. W celu umówienia konsultacji na temat rozwodu, proszę zadzwonić do naszych specjalistów rozwodowych pod numer 0330 107 0109 lub poprosić o oddzwonienie

Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej ani profesjonalnej. Należy pamiętać, że od czasu publikacji tego artykułu prawo mogło ulec zmianie.

Opublikowane przez:

Iwona Durlak Senior Partner

Prawo Rodzinne – IMD Solicitors LLP


Zadzwoń teraz, aby omówić swoją sprawę: 0330 107 0109
Poproś o oddzwonienie pon. - pt: 9am -5:30pm

Przykłady spraw, które prowadziliśmy:

Sprawa F - w której reprezentowaliśmy męża w skomplikowanym postępowaniu o podział majątku. Pan H zlecił prowadzenie sprawy kancelarii IMD Solicitors po tym, jak stracił zaufanie do kancelarii, z którą współpracował wcześniej i obawiał się, że w rezultacie tego postępowania nie otrzyma w podziale znacznego majątku. Aktywa w tej sprawie były ulokowane w Wielkiej Brytanii (włącznie z przedsiębiorstwem o wartości 15 mln funtów) oraz na Gibraltarze, w Hiszpanii, Dubaju i Polsce. Ogólna wartość aktywów wynosiła około 25 mln funtów. Mąż został odcięty od aktywów małżeńskich i stracił kontrolę nad przedsiębiorstwem założonym przez jego rodzinę. Sprawa wymagała zlecenia opinii biegłych (szacowanie wartości przedsiębiorstwa, sprawozdania podatkowe w zakresie zysków kapitałowych, problemy z wykonaniem orzeczeń wydanych przez organy w jurysdykcji zagranicznej) oraz czynności związanych z różnymi wnioskami, w tym o wydanie nakazu sądowego o zamrożenie aktywów, o wydanie zakazu sądowego zbycia aktywów, wnioskami o wspólne wystąpienie w sprawie, oraz kwestie uchybień. Sprawa zakończyła się rezultatem, który przekroczył oczekiwania klienta.
Sprawa L - w której matka zleciła nam prowadzenie skomplikowanej międzynarodowej sprawy, gdzie brytyjski sąd wydał nakaz powrotu dziecka do Wielkiej Brytanii w związku z uprowadzeniem zgłoszonym przez ojca. Matka wyjechała z dzieckiem do Polski po tym, jak nie udało jej się przedłużyć pobytu w sierpniu 2017 roku. Zdecydowała wówczas nie wracać do Wielkiej Brytanii, ponieważ dziecko ujawniło, że było wykorzystywane seksualnie przez dziadka i ojca. We wrześniu 2018 roku, polski sąd odrzucił wniosek złożony przez ojca na podstawie konwencji haskiej dot. uprowadzenia dziecka, domagając się powrotu dziecka na mocy art. 13 lit. b. Ojciec odwołał się od tego orzeczenia sądu. W marcu 2019 roku, ojciec wniósł do brytyjskiego sądu wyższej instancji o powrót dziecka zgodnie z procedurą na mocy art. 11 ust. 6-8 Rozporządzenia Bruksela IIa (tzw. „rozporządzenie Bruksela bis”). Mimo, że wniosek ojca złożony na podstawie konwencji haskiej w Polsce nie został rozpatrzony pomyślnie, sąd brytyjski wydał nakaz powrotu dziecka. Art. 11 nie przyznaje sądowi kraju powrotu zbyt wielu kompetencji do orzekania według własnego uznania. Matka zleciła sprawę kancelarii IMD Solicitors, a nasz wniosek o uchylenie nakazu sądu brytyjskiego w sprawie powrotu dziecka został rozpatrzony pomyślnie. Z tego co wiemy, niewiele wniosków o powrót dziecka zostało rozpatrzonych pomyślnie na mocy art 11 w Wielkiej Brytanii i potencjalnie, w rezultacie tego, nie składano wniosków o uchylenie takich nakazów, jak myśmy to uczynili.
Sprawa G i P - w której reprezentowaliśmy matkę w odniesieniu do pilnego wniosku, złożonego w sprawie postanowienia sądu w sprawie dziecka oraz postanowienia sądu w kwestii szczególnej. Wniosek dotyczył przeniesienia dziecka do Hiszpanii po tym, jak aplikacja matki na mocy konwencji haskiej została rozpatrzona negatywnie w Hiszpanii i dziecko wróciło do Wielkiej Brytanii. Matka wnosiła o nakaz sądowy relokacji dziecka ponownie do Hiszpanii oraz o pilne wydanie postanowienia tymczasowego w sprawie dziecka, aby umożliwić kontakt z nim do wydania ostatecznego postanowienia sądowego. Udało nam się przekonać sąd, że mimo powrotu dziecka do Wielkiej Brytanii na mocy konwencji haskiej, matka powinna mieć możliwość nienadzorowanego kontaktu z dzieckiem z pobytem na noc. Byliśmy też niezmiernie zadowoleni, że udało nam się wywalczyć kontakt z dzieckiem dla matki na okres Świąt Bożego Narodzenia. Matka stwierdziła, że to był najlepszy prezent świąteczny, jaki mogła sobie wymarzyć.
Sprawa S i V - w której reprezentowaliśmy ojca w postępowaniu w sprawie dziecka wniesionemu przez matkę, a dotyczącemu zmianie orzeczenia sądu brytyjskiego w zakresie różnych postępowań międzynarodowych. Ojciec zamieszkuje we Francji od 20 lat. Dziecko jest w wieku 11 lat i postępowanie w jego sprawie toczy się w różnych jurysdykcjach przez większość jego życia. Sporne postępowanie rozwodowe, w tym postępowanie w sprawie dziecka, odbyły się w Monako. W sprawę zaangażowane są również sądy i władze francuskie i od 2013 roku we Francji i Monako toczą się postępowania sądowe. Rozwód stron orzeczono w Monako. W grudniu 2020 roku matka wniosła do sądu o przesiedlenie się wraz z dzieckiem do Anglii i do tej przeprowadzki doszło w czerwcu 2021 roku. Poza relokacją, matka wniosła o postanowienie w sprawie dziecka, aby zarejestrować orzeczenie sądu z Monako i zmienić odpowiednio kontakt ojca i dziecka. Ze względu na obustronne zarzuty i element międzynarodowy tej sprawy były w nią zaangażowane różne sądy i władze.
Sprawa P - w której działaliśmy w imieniu pozwanego męża w postępowaniu o podział majątku w Wielkiej Brytanii. Strony posiadały różne aktywa w Wielkiej Brytanii i Rumunii składające się głównie z portfela nieruchomości, ale żona podniosła również kwestię uchybień ze względu na to, że straciła kontrolę nad biznesem męża i zarzuca mu zbywanie majątku. Wartość aktywów, poza biznesem, wynosiła około 3 mln funtów.
Sprawa K - w której reprezentowaliśmy interesy żony, Polki, w postępowaniu o podział majątku. Sprawa jest skomplikowana głównie z powodu sporu toczącego się wokół ziemi w Polsce należącej do obu stron, a której wartość była na początku kwestią sporną, a następnie została wyceniona przez biegłego na około pół miliona funtów. Łączna wartość aktywów to ponad milion funtów. Grunt w Polsce podlegał umowie ze stroną trzecią w ramach dzierżawy na potrzeby farmy fotowoltaicznej. Równy podział tego gruntu był skomplikowany ze względu na obecną umowę i plany użytkowania gruntu w przyszłości.
Sprawa R i O - w której świadczyliśmy usługi prawne pro bono, współpracując z kancelarią w Polsce, aby zapewnić, że matka odzyska kontakt ze swoim dzieckiem. Jedyne dziecko tej matki zostało uprowadzone z Wielkiej Brytanii w 2014 roku. Matka wygrała w sprawie o uprowadzenie i sąd brytyjski wydał postanowienie o powrocie dziecka. Nakazy sądu nie zostały jednak uznane w Polsce i niestety ze względu na różne kwestie dotyczące statusu imigracyjnego matki, która pochodzi z Kostaryki, oraz opóźnienia sądowe w Polsce, te nakazy nie zostały nigdy wykonane. Matka stała w obliczu wydalenia z Wielkiej Brytanii i możliwości, że już nigdy nie zobaczy swego dziecka. Prowadzimy korespondencję z różnymi sądami w Polsce rozpatrującymi sprawy w zakresie międzynarodowych uprowadzeń i zdecydowaliśmy, że należy złożyć wniosek o kontakt, a nie wszczynać żadnego postępowania do wykonania istniejących nakazów sądowych, ponieważ matka nie widziała dziecka już od około 7 lat. Jednocześnie zapewniliśmy matce legalny pobyt w Wielkiej Brytanii po tym, jak złożyliśmy pomyślnie rozpatrzony wniosek o przedłużenie pobytu poza ramami przepisów imigracyjnych. Otrzymujemy teraz regularnie zdjęcia matki z córką, ponieważ mają widzenia. Pomogliśmy w uzyskaniu przez matkę postanowienia sądu w Polsce, aby widywała się z dzieckiem osobiście i regularnie, a gdy zleciła nam tę sprawę, to stała w obliczu możliwości, że nigdy już nie ujrzy swego dziecka i deportacji do Kostaryki.

Nagrody i Akredytacje